Transformeren door yoga en Ayurveda
Eer het vuur in je met ayurveda en yoga. Yoga als vuurritueel: transformeer je leven.
De oorsprong van zowel Yoga als Ayurveda is te vinden in de vedische traditie. Die omvat een cosmovisie, waarin ook de oorsprong van het universum en al het leven aan de orde komt. Van de oude teksten is de belangrijkste de Rig Veda, die start met het woord vuur: de oorsprong van alles. Yoga is allereerst een vuurritueel: transformeer je leven ermee.
Belangrijke woorden in oude teksten
In de oude ‘teksten’ plaatste men een woord of begrip dat erg belangrijk was aan het begin van een regel, zodat het op die manier alle aandacht kreeg. Daarmee werd het eerste woord de oorsprong van de rest van de informatie.
Agni als startwoord van de Rig Veda
De Rig Veda start met het woord ‘agni’, hetgeen ‘vuur’ betekent, in de ruimste zin van het woord. Alles wat met mens-zijn te maken heeft, inclusief de relatie van de mens met het goddelijke, vindt haar oorsprong in vuur: Agni. In Agni, en in de relatie die we daarmee onderhouden, is de oorsprong van de gehele menselijke beschaving terug te vinden. Rig betekent ‘ode’ en de Rig Veda brengt in haar geheel een ode aan de goddelijke oorsprong van de mens met daarbij Agni als centrale factor die leven geeft aan de mens en aan wie de mens zijn of haar dankbaarheid kan terug offeren en daarmee de band met onze waarlijke oorsprong kan herinneren en onderhouden. Yoga is een vuurritueel en transformeerd je leven.
Vuur-rituelen als oorsprong van menselijke beschaving
In de vedische traditie is er om die reden veel aandacht voor vuurrituelen en -offers (Yagna, Homa, en Agni Hotra). Daarmee wordt de link met de oorsprong van onze beschaving levend gehouden. Dat klinkt abstract. Totdat we van de Veda’s een overstap maken naar Yoga en Ayurveda. In Yoga wordt er veel gewerkt met Agni, zij het op subtiel niveau. Yoga als vuurritueel.
Prana en agni
Prana (levenskracht) en Agni zijn twee zijden van dezelfde medaille. En Prana vormt de Agni-adem die de oorsprong is van ons bewustzijn alsmede van de geest en het lichaam die binnen dat individuele bewustzijn een ‘levende’ rol is gaan spelen. Yoga, in de meest zuivere vorm van beoefening, kan in die zin worden gezien als een subtiel vuurritueel, waarmee we een ode brengen aan onze oorsprong. Dat is de kern van Yoga sadhana (oefening).
Een goede Agni als oorsprong van gezondheid en helderheid
In Ayurveda staat Agni ook centraal: ‘Agni is gezondheid en leven’, wordt wel gezegd. Agni verwijst naar de spijsvertering in ons lichaam, maar ook naar alle metabolische processen in weefsels en cellen en bovendien naar de transformatie van ervaringen, gedachten en emoties.
Zorgvuldigheid
Daar met zorgvuldigheid en bewustzijn mee omgaan, zou je kunnen zien als een vuurritueel voor iedere gewone mens. Bij eten, zowel het bereiden als het consumeren en verteren van voeding, is Agni werkelijk de sleutel tot het voortbestaan van ons leven. Iedere dag weer: Iedere actie in de keuken, iedere maaltijd, ieder verteringsproces is een klein maar belangrijk vuurritueel. Aandacht hiervoor kan ons met de oorsprong van alles verbinden. Dit zou je Ayurveda sadhana kunnen noemen.
Yoga en Ayurveda sadhana als ode aan onze oorsprong
Vuur is van oorsprong helder en lichtgevend: zowel in Yoga sadhana als in Ayurveda sadhana is het onze menselijke uitdaging om dat vuur helder en lichtgevend te houden (of weer te maken). In Yoga door ons ego-bewustzijn te laten verbranden en transformeren. En middels Ayurveda door onze Agni dagelijks goed te ondersteunen. Daarbij hebben we drie helpers of managers: de drie Doshas Vata, Pitta en Kapha. Leren van, en leven met Ayurveda is dus eigenlijk een vorm van Agni eren, een ode aan de oorsprong van het leven, een verbinding met de bron van waaruit we zijn ontstaan.
Vuurwetenschap
Dat is waarom Ayurveda van oorsprong ook wel een ‘Vuurwetenschap’ wordt genoemd. Voor Ayurveda is bovendien het volgende praktische perspectief van groot belang: hoe kunnen we de Agni van onszelf of van cliënten zodanig reguleren of sturen, dat de natuurlijke intelligentie weer in optima forma haar werk kan doen? In Ayurveda zijn de drie Dosha’s echt de grote helpers van Agni en daarom zo belangrijk: helpen wij onze helpers, dan kan Agni beter functioneren en kunnen ze ons bovendien voorzien van licht, helderheid, gezondheid, en klaar bewustzijn.
Je oorsprong
Ayurveda gaat ervan uit dat iedereen met een bepaalde Prakruti (basisconstitutie) geboren wordt: het oorsprong programma waar we het mee moeten doen. Die basisconstitutie geeft vooral aan waar onze sterke kanten liggen en in welke richting onze talenten ontwikkeld kunnen worden. En hoe we onze Agni (vuur) op de best mogelijke wijze kunnen ondersteunen: vanuit onze oorspronkelijke, biologische natuur. Die oorsprong zou je kunnen vergelijken met bomen: een eik is een eik en zal nooit een berk worden. Evenmin zal de eik een rode beuk kunnen worden. Dat is ook niet nodig: iedere boom heeft zijn eigen plaats, kenmerken en bijzonderheden. Iedere boom vervult zijn eigen unieke functie. Hetzelfde geldt voor mensen. Een Kapha-type (vergelijkbaar met een stevige eikeboom) zal nooit een Vata-type worden: het is eenvoudig weg niet haar of zijn ‘natuur’ of aard. Een Vata-type (vergelijkbaar met een meer fragiele berkeboom) zal nooit een Pitta- of Kapha-type worden. En een Pitta-type (vergelijkbaar met de rode beuk, met zijn vurige rode kleur) zal evenmin een ander type kunnen worden. De aard van het beestje verandert niet gedurende het leven. Al deze typen hebben hun mogelijkheden en uitdagingen om met hun Agni om te gaan en daarmee de band met niet alleen de individuele en biologische oorsprong (Prakruti) levend te houden, maar ook die met de kern en sleutel van het gehele universum, waarin Agni aan de oorsprong ligt.
Coen van der Kroon
Program Director | Ayurveda, Founder of Academy of Ayurvedic Studies
